ซะกาต ฟิฏร์  เป็นส่วนหนึ่งของอิบาดะฮฺที่อัลลอฮฺได้กำหนดไว้เหนือบรรดามุสลิมทั้งหลายจากเดือนเราะมะฎอนศิริมงคลนี้นั้นคือ ซะกาต ฟิฏรฺ (ซะกาตฟิตเราะฮฺ) อัลลอฮฺได้บัญญัติเหนือผู้ถือศีลอดเพื่อให้จิตใจเขาบริสุทธิ์จากคำพูดที่ไม่ดี ไร้สาระและหยาบคายต่างๆ จุนเจือแก่ผู้ยากไร้ และคนขัดสน ซะกาตฟิฏรฺเป็นการช่วยการถือศีลอดของเขามีความสมบูรณ์มากยิ่งขึ้น เป็นการแสดงถึงการขอบคุณต่อความโปรดปรานต่างๆ ของอัลลอฮฺที่มีต่อมนุษย์ที่ได้ทำการถือศีลอดและการละหมาดในยามค่ำคืนในเดือนเราะมะฎอนของเขาได้บรรลุอย่างเสร็จสมบูรณ์ และให้มีความสามารถทำคุณความดีต่างๆ ในเดือนนี้ได้

 

♦ บทบัญญัติ ซะกาต ฟิฏรฺวาญิบเหนือมุสลิมทุกคน

 

     รายงานจากท่านอิบนุ อับบาส เราะฎิยัลลอฮุอันฮุ ว่า ท่านเราะสูล ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม

 

فَرَضَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ زَكَاةَ الْفِطْرِ طُهْرَةً لِلصَّائِمِ مِنْ اللَّغْوِ وَالرَّفَثِ وَطُعْمَةً لِلْمَسَاكِينِ.

 

     “ได้กำหนดซะกาตฟิฏรฺเป็นการขัดเกลาผู้ถือศีลอดให้สะอาดจาก(บาปที่มาจาก)คำพูดที่ไม่ดีไร้สาระและหยาบคาย(ในช่วงถือศีลอด) และเป็นการให้อาหารแก่คนยากจน”

 (สุนัน อบูดาวูด)

 จุดประสงค์ของการจ่ายซะกาต ฟิฏรฺ

   – เพื่อเป็นการชะล้างแก่ผู้ถือศิลอดจากความบกพร่องที่เขาเผอเรอ และหยาบคาย(ขณะถือศิลอด

   – จุนเจืออาหารสำหรับบรรดาคนยากจน

     ท่านเชค ซอแหละฮฺ อัลอุษัยมีน กล่าวว่า จุดประสงค์ของการจ่ายซะกาต ฟิฏรฺแสดงการขอบคุณต่ออัลลอฮฺ อันเนื่องจากความโปรดปรานให้ถือศิลอดครบถ้วนสมบูรณ์ในเดือนเราะมะฎอน

     ท่านเราะสูล ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม

زَكَاةَ الْفِطْرِ طُهْرَةً لِلصَّائِمِ مِنْ اللَّغْوِ وَالرَّفَثِ وَطُعْمَةً لِلْمَسَاكِينِ.

     “ซะกาตฟิฏรฺเป็นการขัดเกลาผู้ถือศีลอดให้สะอาดจาก(บาปที่มาจาก)คำพูดที่ไม่ดีไร้สาระและหยาบคาย(ในช่วงถือศีลอด) และเป็นการให้อาหารแก่คนยากจน”

 (สุนัน อบูดาวูด)

♦ ใครบ้างที่ต้องจ่ายซะกาตฟิฏรฺ?

   – มุสลิมทุกคนชายหรือหญิง

   – เป็นไทหรือเป็นทาส

   – คนชรา สูงวัย

   – ไม่วาญิบสำหรับทารกอยู่ในครรภ์แต่ส่งเสริมให้จ่าย

     รายงานจากท่านอิบนุ อุมัรฺ เราะฎิยัลลอฮุอันฮุมา ว่า ท่านเราะสูล ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม

فَرَضَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ زَكَاةَ الْفِطْرِ صَاعًا مِنْ تَمْرٍ، أَوْ صَاعًا مِنْ شَعِيرٍ، عَلَى الْعَبْدِ، وَالْحُرِّ، وَالذَّكَرِ، وَالْأُنْثَى، وَالصَّغِيرِ، وَالْكَبِيرِ، مِنْ الْمُسْلِمِينَ، وَأَمَرَ بِهَا أَنْ تُؤَدَّى قَبْلَ خُرُوجِ النَّاسِ إِلَى الصَّلَاةِ

     “ได้กำหนดซะกาตฟิฏรฺเป็นอินทผลัมจำนวนหนึ่งศออฺ (ประมาณ 2.5 กิโลกรัม) หรือ ข้าวบาร์เล่ย์จำนวนหนึ่งศออฺ เหนือทาส ไท ชาย หญิง เด็ก ผู้ใหญ่ จากบรรดาคนมุสลิมทั้งหมด และท่านได้สั่งใช้ให้จ่าย(มอบให้)ก่อนที่ผู้คนจะออกไปละหมาด(วันอีด)” 

(-บุคอรีย์ มุสลิม)

♦ ผู้มีสิทธิรับซะกาต ฟิฏรฺ?

   – คนยากจน คืน คนที่ไม่มีทรัพย์ ไม่มีค่าเลี้ยงชีพ หรือมีแต่ไม่เพียงพอในการเลี้ยงชีพ

   – คนขัดสน คือ ได้แก่ คนที่มีค่าเลี้ยงชีพในแต่ละวันครึ่งหนึ่ง หรือมากกว่า แต่ไม่เพียงพอ

     ท่านเราะสูล ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม

وَطُعْمَةً لِلْمَسَاكِينِ.

“และเป็นการให้อาหารแก่คนยากจน “

(สุนัน อบูดาวูด)

♦ ชนิดอาหารต้องจ่ายซะกาต ฟิฏรฺ

   – เป็นอาหารหลักของคนในเมืองนั้นๆ เช่นข้าวสารและอื่นๆ

     รายงานจากท่านอบู สะอีด อัล-คุดรีย์ เราะฎิยัลลอฮุอันฮุ ว่า พวกเราได้เคยจ่ายซะกาตวันอีดในสมัยท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม

كُنَّا نُخْرِجُ فِي عَهْدِ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَوْمَ الْفِطْرِ صَاعًا مِنْ طَعَامٍ، أَوْ صَاعًا مِنْ تَمْرٍ، أَوْ صَاعًا مِنْ شَعِيرٍ، أَوْ صَاعًا مِنْ زَبِيبٍ.

“จำนวนหนึ่งศออฺจากอาหาร หรือ หนึ่งศออฺจากอินทผลัม หรือ หนึ่งศออฺจากข้าวบาร์เล่ย์ หรือองุ่นแห้ง”

( บุคอรีย์ มุสลิม)

   – ต้องจ่ายซะกาตจากอาหารชนิดที่ดีที่สุดแก่คนยากจนจากอาหารต่างๆเช่น เรากินชนิดอาหารที่ดีมีคุณภาพ แต่กลับจ่ายซะกาต ฟิฏรฺในชนิดอาหารที่มีเกรดต่ำ

♦ เวลาในการจ่ายซะกาตฟิฏรฺ

   – เวลาที่ประเสริฐที่สุดจ่ายก่อนละหมาดอีดหลังดวงอาทิตย์ขึ้น (ฟะญัร)

   – เวลาที่อนุญาต จ่ายก่อนวันอีดหนึ่งหรือสองวันวันที่ 28 29 30

   – เวลาต้องห้าม หลังจากละหมาดอีดถือว่า เป็นทาน(ศอดาเกาะฮฺ)

     รายงานจากท่านอิบนุ อุมัรฺ เราะฎิยัลลอฮุอันฮุมา ว่า ท่านเราะสูล ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม

وَأَمَرَ بِهَا أَنْ تُؤَدَّى قَبْلَ خُرُوجِ النَّاسِ إِلَى الصَّلَاةِ.

“ได้สั่งใช้ให้จ่าย(มอบให้)ก่อนที่ผู้คนจะออกไปละหมาด(วันอีด)” 

(บุคอรีย์ มุสลิม)

“ท่านอิบนุอุมัรฺได้จ่ายแก่ผู้ที่จะรับได้ และพวกเขาต่างก็จ่ายก่อนวันอีดหนึ่งหรือสองวัน “

(-บุคอรีย์)

     รายงานจากท่านอิบนุ อับบาส เราะฎิยัลลอฮุอันฮุมา ว่า ท่านเราะสูล ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม ได้กล่าวว่า

«فَمَنْ أَدَّاهَا قَبْلَ الصَّلاةِ فَهِيَ زَكَاةٌ مَقْبُولَةٌ، وَمَنْ أَدَّاهَا بَعْدَ الصَّلاةِ فَهِيَ صَدَقَةٌ مِنْ الصَّدَقَاتِ»

     “และผู้ใดที่ทำการจ่ายก่อนการละหมาด ก็ถือว่าเป็นการจ่ายซะกาตที่ถูกตอบรับ และผู้ใดที่จ่ายหลังละหมาดมันจะเป็นทานบริจาคหนึ่งในบรรดาทานบริจาคต่างๆ”

 (สุนันอบีดาวูด )

เครดิต : https://www.islammore.com/view/4935