หลักชะรีอะฮ์(Shariah Law) หรือกฎหมายอิสลาม

หมายถึง “หลักธรรมอันเป็นข้อกำหนดต่างๆในชีวิตมนุษย์ ซึ่งอัลลอฮ์ (พระผู้เป็นเจ้า)  ประทานเป็นธรรมบัญญัติให้มนุษย์ปฏิบัติตาม ในส่วนที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินชีวิตของมนุษย์ ในทุกๆด้าน ไม่ว่าจะเป็นความเชื่อ การกระทำ หรือเกณฑ์จริยธรรมสำหรับมนุษย์” ทั้งนี้ หลักธรรมอันเป็นข้อกำหนดต่างๆที่กล่าวถึงประกอบขึ้นมาจากแหล่งอ้างอิงสำคัญ 4 แหล่ง คือ

1. คัมภีร์อัล-กุรอาน
2. คำสอน การปฏิบัติ และการเห็นชอบของท่านศาสดามูฮัมมัด ซ.ล. (อัล-ฮะดีษหรืออัส-ซุนนะฮ์)
3. ความเห็นอันเป็นเอกฉันท์ของนักวิชาการ (อัล-อิจญมาอ์)
4. การเทียบเคียงกรณีใหม่ๆ เข้ากับกรณีเดิมที่ปรากฏอยู่ในคำสอนทางศาสนา ที่มีมูลเหตุเดียวกัน หรือ ธรรมชาติของกรณีนั้นๆ ที่เหมือนกันในทางชะรีอะฮ์ (การเทียบเคียงดังกล่าวเรียกว่า อัล-กิยาส) สำหรับธุรกรรมของการลงทุนในหุ้น อาจหมายถึง กฏเกณฑ์ ข้อบังคับ มาตรฐานและแนวทางปฏิบัติของศาสนาอิสลามที่บังคับใช้กับธุรกรรมทางการเงิน ที่ได้มาจากการกิยาสแล้ว

เจตนารมย์ของชะรีอะฮ์(Maqasid al-Shar’iyah)

ดุรุริยาต (Dururiyat) : หลักประกันพื้นฐาน

• หลักประกันความมั่นคงด้านศาสนา/ความเชื่อ (Din)
• หลักประกันความมั่นคงด้านชีวิต (Nafs)
• หลักประกันความมั่นคงด้านการสืบสายพันธุ์ (Nasl)
• หลักประกันความมั่นคงด้านทรัพย์สิน (Mal)
• หลักประกันความมั่นคงด้านสติปัญญา (‘Aql)

เจตนารมณ์แห่งชารีอะฮ์ระดับแรก แสดงถึงการให้ความสำคัญของโครงสร้างพื้นฐานของชีวิตมนุษย์ โดยได้เน้นย้ำในการนำเสนอหลักประกันความมั่นคงของมนุษย์ เป็นพื้นฐานสำหรับโลกนี้(ดุนยา)และโลกหน้า(อาคีเราะฮ์) ซึ่งได้กล่าวรวมถึงความมั่นคงด้านทรัพย์สิน อันจะสอดคล้องกับหลักชะรีอะฮ์ที่นำมาประยุกต์ใช้ในเรื่องของการเงินอิสลามนั่นเอง

 ตามทัศนะอิสลามถือว่าศาสนาคือแนวทางการดำเนินชีวิต ซึ่งเป็นวิถีชีวิตที่ครอบคลุมและมีความบริบูรณ์ในทุกด้านและทุกมิติของชีวิตตั้งแต่เกิดจนตาย ดังนั้นจึงเป็นสิ่งที่จำเป็นจะต้องมีกฎหมายรองรับ

หลักชะรีอะฮ์หรือ กฎหมายอิสลามจึงเสมือนระเบียบ ข้อบังคับ บทบัญญัติ ซึ่งกำหนดมาเพื่อใช้บังคับความประพฤติของมุสลิมในรัฐหรือประเทศนั้นให้ปฏิบัติตาม เพื่อให้เกิดความสงบสุขในสังคม หากผู้ใดฝ่าฝืนจะได้รับผลอย่างใดอย่างหนึ่งตามกฎหมายและมีผลต่อโลกหน้า

ดังนั้นองค์ประกอบของระบบการเงินอิสลาม (Islamic Finance) ในด้านต่างๆ จะมีพื้นฐานมาจากกฎหมายอิสลามหรือชะรีอะฮ์ เพื่อการดำเนินธุรกิจหรือธุรกรรมที่เกี่ยวข้องจะให้เป็นไปตามหลักการของศาสนาอิสลาม

การดำเนินงานของการเงินอิสลาม(Islamic Finance) รวมถึงการทำธุรกิจต่างๆ ของมุสลิมด้วยต้องอยู่ภายใต้กรอบของหลักชะรีอะฮ์ หรือกฎหมายอิสลามด้วยเช่นกัน